Alle gemeenten zijn inmiddels bezig met het opstellen van de Meerjarenbegroting 2025 – 2028 en krijgen met het sluitend maken van de begroting te maken met het ‘Ravijnjaar 2026′. De term Ravijnjaar verwijst naar de situatie waarin de gemeentelijke begroting zo sterk onder druk komt te staan dat er ingrijpende bezuinigingen of andere maatregelen nodig zijn om financiële tekorten te voorkomen. Lees hier meer over de oorzaak en gevolgen van het Ravijnjaar.
In de aanloop naar het Ravijnjaar kiezen veel gemeenten, ook op aanraden van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), voor een analyse van de begroting met als doel naar mogelijke bezuinigingen te zoeken. Deze analyse vraagt om een strategische en vaak multidisciplinaire aanpak.
Haute Equipe heeft ervaring met het begeleiden van trajecten om gemeentelijke begrotingen sluitend te krijgen. Een mogelijk startpunt is daarbij het uitvoeren van een doel-inspanning en effectanalyse. Naar wens kan deze analyse opgevolgd worden door een kerntakenanalyse en zero-based budgetting.
Doel-inspanning en effectenanalyse
Bij Haute Equipe zetten adviseurs in op de relatie tussen de gemeentelijke doelen en het effect dat moet worden bereikt. Tegelijkertijd worden daarin de benodigde inspanningen in geld en mensen bij betrokken. De zoektocht is om juist die taken te definiëren waar een gemeente zoveel mogelijk de gewenste maatschappelijke effecten mee kan realiseren, binnen de beschikbare middelen en aanwezige menskracht.
Centraal in deze aanpak staat de doel-inspanningen en effectanalyse van de begroting. De begroting wordt geanalyseerd aan de hand van de gestelde doelen en de te bereiken effecten. Een doel-effect combinatie is een logische koppeling tussen het beleid en de realisatie daarvan, waarbij op een overzichtelijke manier de relatie wordt getoond tussen maatschappelijke effecten, (outcome), operationele doelen (output), de activiteiten die worden uitgevoerd om die doelen te bereiken én de inzet van middelen die gepaard gaat met de activiteiten.
Traject
Het traject resulteert in voorstellen om keuzes te maken over welke taken uitgevoerd moeten worden op een zo efficiënt en effectief mogelijke manier. Hiermee kan een gemeentebestuur een realistische en structureel sluitende meerjarenbegroting realiseren. Het traject voor het uitvoeren van een doel-inspanning en effectenanalyse hangt af van de precieze situatie waarin een gemeente zich bevindt en is altijd maatwerk. Een standaard traject levert de volgende elementen op:
Terug naar de kern met een kerntakenanalyse
Nadat de doelstellingen van de gemeente opnieuw vastgesteld zijn door het uitvoeren van een doel-inspanning en effectenanalyse, blijven er verschillende taken over. Een mogelijke vervolgstap is het uitvoeren van een kerntakenanalyse, waarmee wordt vastgesteld welke taken werkelijk door de lokale overheid moet worden uitgevoerd. Dit scheelt vaak in de kosten. Onze adviseurs kunnen helpen bij de uitvoering van een kerntaakanalyse.
Zero-based budgettering
Zodra uit de kerntakenanalyse blijkt op welke taken de gemeente zich focust, is er nog een laatste methode mogelijk om de begroting sluitend te krijgen; zero-based budgeting (ZBB). Vaak worden budgetten voor het volgende jaar opgesteld op basis van het budget van het jaar ervoor. Bij ZBB worden alle uitgaven voor een nieuwe periode of een nieuw jaar vanaf nul verantwoord.
De adviseurs van Haute Equipe ondersteunen bij het invoeren van deze budgetteringstechniek, waarbij ze nauwkeurig kijken naar de doelstellingen van een gemeente. Deze vorm van budgettering dwingt ook om te kijken welke uitgaven écht nodig zijn. Dit leidt in veel gevallen tot besparingen.
Ondersteuning van Haute Equipe
De mogelijkheden om de uitdagingen van het Ravijnjaar het hoofd te bieden verschilt per gemeente. Sommige lokale overheden beschikken niet over genoeg capaciteit om een traject zelf uit te voeren of missen de juiste kennis. Andere gemeente hebben behoefte aan een onafhankelijke adviseur van buitenaf, die lastige keuzes durft door te zetten.
Onze financieel adviseurs hebben ervaring in het doorlichten en herijken van gemeentebegrotingen. Haute Equipe is naast specialist op het gebied van financiën ook expert op sociaal domein, juridische aspecten en subsidies. Heeft jouw gemeente hulp nodig bij het sluitend maken van de begroting? Neem contact op met Haute Equipe om te zien wat onze adviseurs kunnen betekenen.
Neem contact op